Ürək-damar xəstəlikləri qadınlarda daha az diaqnoz olunur və buna görə də bəzən “kişi xəstəliyi” kimi görülür. Halbuki, araşdırmalar göstərir ki, əslində qadınlarda ürək-damar xəstəliklərindən dolayı ölüm nisbəti kişilərlə müqayisədə daha yüksəkdir. Tibbi və bioloji elmlərdə diskriminasiyanın kökündə nə dayanır?
Yeni Koronavirusla Mübarizə Üçün Azad Resurslar (yenilənir)
Koronavirusla mübarizə üçün azad mənbə (open source) icması yeni həll yolları istehsal edib, ənənəvi istehsalçıların ödəyə bilmədikləri tələbatın ödənməsinə töhfə verirlər. Bu səhifədə mövcud həll yollarına keçidlər yerləşdirmişik, təlimatları izləyib siz də virusla mübarizəyə töhfə verə bilərsiniz.
Hazırlanmaqda olan koronavirus dərmanları və peyvəndləri üçün bələdçi
Yeni koronavirusa qarşı hansı dərmanlar istehsal olunmaqdadır? Hazırlanmaqda olan dərmanlar inkişafın hansı mərhələsindədirlər? Dərmanlar hansı yollarla infeksiya ilə mübarizə aparmağa kömək edirlər?
Koronavirusla bağlı bilməli olduğunuz şeylər
Koronavirusla bağlı ətrafda çoxlu fikirlər dolaşır. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının hazırladığı bu infoqrafiklərdə yeni virusla bağlı tez-tez verilən bəzi suallara cavablar, yanlış anlaşılmaların olduğu yerlərə aydınlıq gətirilir.
Yeni Dərmanların Kəşfi
Aşağıdakı dialoq məni uzun illər boyu təqib edib. Dialoqun tərkibi zaman ötdükcə müəyyən qədər dəyişsə də, strukturu və mahiyyəti eyni olaraq qalır. O: İndi sən farmakologiya oxuyub nə olacaqsan? “aptekçi”? Mən: (farmakologiya haqda bacardığım qədər ətraflı məlumat vermək səyi nəticəsində əmələ gəlmiş bir neçə budağı olan, pis quraşdırılmış cümlə) O: Əşi, bir dənə aptek açarsan […]
Beyin, “Dərmanlar” və Rock ’n’ Roll
Duyğu orqanları ətraf mühitdəki məlumatı—içdiyiniz NZS-in dadını, səs-küylü kafedə dostunuzun siqaretini tüstülədərək elədiyi söhbətləri, yan masada əyləşmiş qızların varlığını—bədənimizin içində kilometrlərcə uzanan elektrik naqilləri ilə daşınacaq olan impulslara çevirir. Beynin funksiyası, gələn bu informasiya selinin içindən ən vacib olan məlumatları işləyib, hal-hazırda getdikcə NZS-in təsiri altına düşməkdə olan canlının nə edəcəyini təyin etməkdir (gəlinən nəticə: […]
Xərçəng Nədir, Onun Haqqında Nə Bilirik
Molekulyar genetika, sintetik biologiya və biotexnologiya kimi elm sahələrinin meydana gəlməsi tibb elminin inkişafına əvəzolunmaz töhfə vermiş, bir sıra xəstəliklərin müalicəsinin tapılmasına işıq tutmuş və həmin müalicə metodlarının dünya əhalisinə asan və ucuz şəkildə təqdim edilməsinə yol açmışdır. Bugün, insulinin istənilən şəkərli diabet xəstəsi üçün əlçatan olması məhz sintetik biologiya və biotexnologiyanın uğurlarından biridir. Ana […]
Şəxsiləşdirilmiş Tibb
Genetika sahəsində ötən əsrin həyəcanlandıran, bir o qədər də keşməkeşli elmi kəşfləri və bu kəşflərin 21-ci əsrə daha dolğun texnologiya ilə birlikdə girməsi, elm adamlarına daha səmərəli və mürəkkəb araşdırmalar aparmaq imkanı verib. Artıq, ilk insan DNT-sinin tamamilə oxunmasından 13 il ötür. Bu nailiyyət nəticəsində tibb sahəsində böyük irəliləyişlər olub. Xərçəng xəstəliyi də daxil olmaqla […]